N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Future Affairs Het concept van zevengeneratiedenken, denken over welke gevolgen je handelen heeft over een jaar of tweehonderd, inspireert Wouter Veer. Met zijn coöperatie Lenteland richt hij zich op regeneratieve landbouw, waarbij veel meer biodiversiteit behouden blijft.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/09/web-1609zatopifutureaffairs2montage.jpg)
‘Natuur en landbouw kunnen wél samen gaan, daar ben ik van overtuigd. Met onze coöperatie Lenteland richten we ons op regeneratieve landbouw, dat is landbouw die de natuur beter maakt in plaats van slechter, die laat zien dat het produceren van gezond voedsel met veel voedingsstoffen hand in hand kan gaan met het herstellen van de biodiversiteit en het opbouwen van bodemleven. We hebben de afgelopen jaren drie boerderijen opgestart in Nederland en België, en zijn nu op zoek naar boeren voor onze vierde plek in Lochem.
„Buurtbewoners kunnen mede-eigenaar worden. Zo wordt de gemeenschap weer eigenaar van de grond en het boerenbedrijf, samen met de boeren, en betrek je ze bij de productie van voedsel. We werken met kennis van de samenwerking tussen bodem, beestjes, gewassen én mensen. Venkel, bladgroentes, bonen, wortels: zonder kunstmest en bestrijdingsmiddelen. Onze boeren laten de natuur zoveel mogelijk hun werk doen, met een gezonde bodem als basis.
„Of de opbrengsten van regeneratieve landbouw op termijn genoeg zullen zijn om de wereld te voeden, of we de landbouw met onze aanpak helemaal kunnen transformeren: ik heb geen idee. Ik heb echt geen idee. En ik krijg er ook geen energie van om me vast te bijten in die vraag. Ik heb wel een idee hoe we gewoon één plek kunnen beginnen waar het echt anders wordt. En dan nog één. En dan nog één. En misschien ontstaat daar iets, misschien hebben we wel een model bedacht dat repliceerbaar is. We beginnen gewoon nieuwe systeempjes.
We zeggen eigenlijk dat onze grond voor eeuwig is bestemd om regeneratieve landbouw op te bedrijven
„Ik denk dat het nodig is anders naar de relatie tussen mens en natuur te kijken. Nu kijken we vaak zo van: is het natuur, dan moet er een hek omheen en moet iedereen eruit blijven. Dan moet de natuur zijn gang gaan. En als het landbouw is dan mag je het helemaal kapot maken. Terwijl: als je naar regeneratieve praktijken kijkt, dan zie je eigenlijk juist dat er voedsel verbouwd wordt op een stuk grond en dat daar enorm veel biodiversiteit en gezonde bodem is. Systemen waar de mens een onderdeel van is, kúnnen veel meer leven, veel meer biodiversiteit brengen en veel meer koolstofopslag in de bodem, meer water.
„Maar dan moet je soms wel in veel langere termijn denken dan we nu vaak doen. Ik vind het concept van zevengeneratiedenken mooi, dat in sommige inheemse Amerikaanse culturen gebruikelijk is. Denken over welke gevolgen je handelen heeft over een jaar of tweehonderd, zeven generaties na jou. Daarom hebben we ook statutair gewaarborgd dat het vrijwel onmogelijk is om onze boerderijgrond door te verkopen. We zeggen eigenlijk dat onze grond voor eeuwig is bestemd om regeneratieve landbouw op te bedrijven.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/09/data105010938-c47b50.jpg)
„Ik heb in ons beleidsplan drie jaar geleden geschreven dat we honderd boerderijen in tien jaar willen ontwikkelen. Dat halen we niet, denk ik, maar wel tientallen. De uitdagingen op de boerderijen zelf zijn groot. Soms krijg je te maken met omwonenden die sceptisch zijn, al merken we dat de scepsis snel draait als je in contact blijft. Regeneratieve landbouw vergt meer mankracht dan intensieve landbouw, dus krijg je ook te maken met andere uitdagingen: menselijk, sociaal. Hoe kun je zorgen dat mensen die op zo’n plek leven ook prettig samenwonen, en ook gewoon vragen stellen zoals: hoe zorg je blijvend voor voldoende inkomsten. Maar het is geen gok, we hebben het goed uitgerekend. Vooral hoop ik dat ons idee van een regeneratieve gemeenschapsboerderij iets is wat je vaker gaat zien. Dat het besmettelijk blijkt te zijn.”
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data124944124-3e40d4.jpg|https://images.nrc.nl/isQcHvr21iYtReyB5swrMKr2UYU=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data124944124-3e40d4.jpg|https://images.nrc.nl/P0hG7GishWvoMYMOXaSZlMIbYIk=/5760x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data124944124-3e40d4.jpg)
